maulit-ulit ti pammati dagiti di mamati a naarusda

maulit-ulit ti pammati dagiti di mamati a naarusda
namanipolar kano ti agsapa a nangitag-ay iti manto
nabayadan ti timek ti bolpen ken kararua.

naliwliwa ti kaaduan iti an-annong ti isem ken sarsarita
adu ti tugot dagiti simmurot iti naitanem a prinsipio
maulit-ulit ti pammati dagiti di mamati a naarusda.

di makaidna ti natinggaw a namnama
mangikarkari latta iti nabuslon nga ubbog ken nalasag a pitso
nabayadan ti timek ti bolpen ken kararua.

awan siled panangaklon iti rimat bituen-daya
nangina payen ti isem nga agubbog iti puso
maulit-ulit ti pammati dagiti di mamati a naarusda.

sagmamano kadi ti dayaw dagiti agtaytaya?
ania met ti maidasar iti altar a kita ti luto?
nabayadan ti timek ti bolpen ken kararua.

nadagaang ti aglawlaw ti maipasngay nga agsapa
agur-uray iti linnaaw wenno agek ti tudo.
maulit-ulit ti pammati dagiti di mamati a naarusda,
nabayadan ti timek ti bolpen ken kararua.

PANAGLIWLIW

Ti naganus a bulo masapul a salingsingan
Palinisen a kas sumilsilap a talunasan
Ibilag agingga a maluoman
Iti murdongna igalut ti sangaagpa a singdan
Iti maysa a ngudona bitinan iti sima
Ta inton matutudo yanusan nga ibirokan
Tukak-bat-og a yappan
Manggargari kadagiti dalag a sumikmaw
Ngem no naangin, naatap ti panagdawi
Yuraymo manen sabali a rabii
Idawatmo a natalnanton ti aglawlaw
Ken nakalemmeng metten ‘diay bulan.
Tapno apaman a sumangbay ti bigat
Dinto manen agdung-aw ti dulang…

(Impablaak ti Bannawag, Setiembre 4, 2006)

Ti Aso a Nangmulagat iti Mannaniw

Sumsumgiab ti barukong ti daga
A mangay-ayam iti aso
Iti tengnga agkiamkiam a kalsada
Saan a masnop ti taliawenna
Abagatan, amianan, wenno dagiti ubbing
A karinrinnay-aw ti aglako iti pisbol
Iti sango ti ruangan ti elementaria.
Maay-ayatan ngata iti arimbangaw dagitoy?
Wenno agrebrebolusion met ti boksitna?
Wenno dina masungbatan no apay
Nga agingga iti dayta a gundaway adda latta
Iti isipna ti bislak nga inyagyag itay
Ti amona a naggapu iti sugalan?

Dinan sa ket marikna ti kinnit ti init
Ket nagbalin sa payen a tuleng iti banipbip
Ti sumungsungad a motor a pagdaydayyengan
Ti mannaniw.
Naggilap lattan iti mugingna a masapul nga agtaray
Ta addaytan ti bislak a nakalayat
Ngem naladawen. . . nagdappuoren ti lubong.

Idi taliawenna ti bumegbeggang a dalan
Bumangbangon dita ti mannaniw:
Agwingwingiwing iti baet ti ut-ot
A mangkitkita kenkuana a naidasay
Iti sanguana agngatngatingat nga ubing.
Sinubadanna iti mulagat ti wingiwing. .
Ti padana a mabisin a mannaniw
Sa in-inut a nagkidem. . .

(Impablaak ti Bannawag, Mayo 21, 2007)

URAYEK LAENGEN

Iti tunggal agsapa a karaip baro a namnama
Idagidaginak ti kari a data laeng a dua
Iti aldaw ken rabii ni ayat.
Kasano nga agmaymaysaak iti paraangan ni arapaap?

Iti tunggal kinnit-init ditoy bagi
Mangnamnamaak a sikat’ mangsebseb,
Mangitunda kaniak iti salinong ayatmo a natarnaw.
Kasano a dimmapoak nga agayat?

Iti tunggal malem a lumnek ‘diay init
Ur-urayek abrasa ti panagsublim
Nga imetmo tulbek binukelta a masakbayan.
Kasano a nalukagak nga awanka’t dennak?

Ita, ditoy balay, saan a pagtaengan
Urayek laengen pannakaipasngay
Ti bin-i a pinanawam nga agbalinto a saranay
Iti inalllawig nga arapaap ken biag!

(Impablaak ti Tawid News Mgasin, Oktubre 22-28, 2002)

INTON MAWARA TI PENNED

padasek latta nga itukit iti papel
ti lua dagiti naarnas
a bin-i ti padas iti rusok
ti kanal a nagudaodan ti pursige
a kumarab-as iti pader
ti ngatangata a nangbalud
kadagiti naruay a ganetget
bareng agrusing iti dayas
ti agsapa a pagtaltalukatikan
ti linnaaw ket agramut
iti nadam-eg a puso a mangitudonto
iti namituen a langit
a ngudo koma ti tunggal arapaap
ngem no malungtotto dagitoy
adda latta panagsagibsib ti puso
ta dinto agtabon ti init
kadagiti mapasag nga addang
ad-adda ketdi a rumusing ti essem
a mangwara iti penned
tapno agayus met laeng ti bisibis
a naurnong iti maymaysa a pagsaadan
inton dumteng dayta a tiempo
mawarasanto amin a bin-i iti dam-eg
ket awanton ti panaglungsot…

PISANGEK PAY TI PISANGPISANG A SAEM

agallon latta ti pug-aw iti alintatao
ti nainaw idin a sakab ti paragpag
ti agam-ampayag a sarming-tugot
dagiti masikog a kapanunotan
tapno agtagilasag dagiti rurog
ti nabambantian itan a singgalot
nga urat iti Amianan.
paltoten no kua dagiti sanaang
ti agpasikal a bunga ti ikkis
dagidi malalaki iti mungay
ti Suso ta dumteng ket dumteng
ti panawen a dumanum ken agpadara
ti pumsuak a semilia dagiti naitukit
iti barukong ni Aran
kadagiti makatitileng nga ulimek
ti parbangon.
ket inton agtaraok dagiti saem
pisangekto manen ti pisangpisang
a kambas-saem ti timmarukoy nga urat
ti di pay nalukaisan a luppo
ni Aran tapno rumtab ti isem
ti kayanak a sinamr
ti napagtitipkel a sapot!

(Inyalat daytoy ti Maikadua A Gunggona iti On-the-Spot Poetry Writing Contest iti naangay a kombension ti GF a napasamak idiay Sta. Maria, I.S., tawen 1999)

NO KOMA AGAYUS ITI PUSO TI DIRO

umariangga latta ti ginnubal dagiti arapaap nga umaddang
iti naikari a daga a pagubbogan diro a mangugas
iti pitakpitak a bagis ti agdama.
idinto nga um-umkis barukong ti masakbayan
nga agiturtured iti sakit pannakarangrangkay
a di met pannakasinasina: ta adda kadi pay pumadpad
iti saning-i dagiti di makakunail a kabakiran
iti ngernger mabisin a chainsaw?
adda kadi pay nakaskas-ang ngem iti panaggidday
dagiti bantay a kurkurikoran agpagunggan a makina?
adda kadi pay naledledaang ngem iti dung-aw
dagiti agayus nga ubbog iti ridaw ti agdama?
adda kadi pay nasasaem ngem iti ipas-kusilap angin
no dumuros alingasaw nakabatbati nga aglawlaw?

ah, ta no agugas ti kaputotan iti pitakpitak a bagis
aglabatiba met ti nappelan a nakaparsuaan:
maiburuang dagiti penned, mayanud dagiti sarikedked
ket rumasok ti pudot a mangsultop iti di mapaltot
nga inaw ti lubong!
agangsab ti kaputotan…

(no koma la agayus iti puso ti diro
aglua la ket ti langit a mamaglunit kadagiti rettab…)

(Nagun-od daytoy a daniw ti UMUNA A GUNGGONA iti maikapito a panagpasalip ti AVAIL)

SAPULEM TI KULLUONG

Sapulem ti kulluong iti burayok ti puso
Mangpedped iti kimraang a nakem
A sinutil ti angin dagiti didiosen:
Namaga, wumaneswes, umatiberret…
Puso ti burayok iti kulluong ti sapulem.

Sarukangam ti taeng iti kappia ti kaunggan
Ta dinto ket aggidday iti apagdillaw nga aplaw
Dagiti maitagtag-ay latta nga ima ti salakan:
Nakaimet iti nangisit a krus!
Kaunggan ti kappia iti taeng ti sarukangam.

Itukitmo ti bin-I iti kapanagan ti isip,
Mangabbukay iti linnaaw nga umagep
Iti nadagaang, agal-al-al a lubong ti kinapudno:
Sadino ti kanigid? Sadino ti kanawan?
Isip ti kapanagan iti bin-i ti itukitmo.

Sapulem ti kulluong iti burayok ti puso…
Sarukangam ti taeng iti kappia ti kaunggan…
Itukitmo ti bin-i iti kapanagan ti isip…
Kulluong…
Taeng…
Bin-i…
Dagitoy ti awing idiay Belen
Pagubbogem ‘ta biag ket ililinakanto ti samiweng!

(Nagun-od daytoy ti UMUNA A GUNGGONA iti Salip ti Daniw iti RFAAFIL 2006-2007)

Dua a Daniw

1. Ti Orasion

agal-al-al ti ang-ang ta di agpatingga a tumanawtaw iti entablado ti rikna a naputar iti an-anayen a tarikayo. agibasbaslag iti baraha a sineksekna laeng iti bukodna a pannakaawat ket ipilpilitna a balasaen dagiti simotsimot tapno iti pananggangatna iti pagsilawan pinggipinggiten dagiti uratan a ramay agingga a didanton kayat ti tumakder iti tinugawanda a lawlaw ti atong. pumuskol dagiti asuk ti innuman ket malamayan ti napasag a karirikna ngem ti ang-ang di latta mapnek kayatna a maitabon uray ti binting nga isem! aguyaoyton ti dilana inton maawatanna a tinarayna a sinarak ti temtem dagiti ipaspasindayagna a kinapudno (koma, dinto pay naadasan iti dara ket maitanamitimna ti orasion ti panagbabawi!)

2. Ti Panagmula Iti Dulin A Bukel

narukopen ti alad iti barukong, nawayan dagiti ayup nga agdakiwas kadagiti naitukit a bin-i: ibusenda uray apagtubo laeng idinto a kubkoben dagiti dadduma pati ramut. inton panawanda ti bangkag ti puso nagnaanton ti bagyo, nakaronton ti pannakaluglog! saludsodekto manen iti bagik: kaano a masarakak ti kawayan a tinenneb ti panawen, ti darekdek a dinto anayen, ken bamban a dinto mapugsat? kalpasanna, in-inutek latta a patubuen dagiti iduldulinko a bukel: iti panagtutudo yalisko ida iti kapanagan ti barukong ket taripatuek ida iti dam-eg ni ayat ken panagibi ti mabangon latta nga alad ta mamatiak a matumpongakto met laeng ti sapsapulek: ket dinton laklakaen a dugsaken dagiti walang nga ayup ken peste! (ta iti panagmula masapul ti panagsibug!)

(Impablaak ti Tawid News Magasin)

ibarsakko ti pammato

pinggiten no kua ti panunotko ti rimat
dagiti addang a pangisuyo iti pammato
ta kayatko a siak ti kano iti daytoy ng ay-ayam:
binnaragan ti lastiko nga adda palabesna.
ngem anansata ta maipakkik ti ideya
iti kappit dagiti kabusor, rumsik pay
dagiti mabkang a lati iti daanen
nga ispraket; itanamitimko lattan
ti panagmintis dagiti sarunuek
ta inton ibarsakko ti pammato
mabuntal dagiti aman ket lumbesda
iti linia ti balligi
ngem no mapaikinganto laeng dagitoy
baliwakto manen ti estratehiak, sirigek
a naimbag, ukkonek amin a pigsak
ket isuyokto latta ti anus a mangitugot
kadagit lastiko iti pagturongan
ti pammatok.

into met no akuyek dagiti aman
mangibatiakto iti tengnga
ta ti dangadang, agtultuloy latta
agingga nga adda pagkanuan…

AGTARTARAOK TI KARASAEN

iti nasapa a sardam, natinggaw ti taraok
ti karasaen iti sementado a kabakiran
agur-uray iti tukkawanna nga idaton
dagiti agrukbab kenkuana, idinto a mabalkot
iti aligagaw dagiti agpidpidut iti regreg
kadagiti kinamanaw a sarming a lamisaan
ta sabali manen a pannakaidasar ti yula
ti damag iti sumuno a bigat!
agingga nga agtagtag-ay ken agaariangga
dagiti nakaungap a ngiwat iti kalkalsada
ken dida agpatingga a mangbambansag
kadagiti itlogna, tuminggaw latta
ti taraokna iti sardam.
saan a kumna ti panagsepsep iti barinatnat
ken panagtandok
wenno uray ania a santiguar
a mangpasubli iti napukaw a karkarma.
(adda pannakasapul iti mannumang
a mangpadso iti gita ti pannakaidaton…)

TIKAG

nakaro unay daytoy a tikag
pagrengngatenna uray ti dan-aw
laylayenna uray ti ginasut a tawen a kayo…
daytoy a tikag saan laeng nga iti daga
adda a nakamulagat nagbaetan agkakabsat
adda iti laem ti pagtaengan
adda iti inaladan ti eukaristia
adda iti puso ken panunot
adda iti barukong ti lubong
agur-uray ti amin iti arbis
ngem alimukeng sa man ti dam-eg
ta di man la mawaknitan
ti ulep a nangabbeng iti isip
(no koma laeng ukraden ti dakulap
ket itukitna ti bin-i ti agsapa
aglua la ketdi ti langit!)

maikankanta ti pater noster kadagiti dalan

agbibiahe met ti pater noster iti inaldaw
makilinlinnetlet kadagiti aglulumba a dapan
maigamgamay iti agrarek nga ispiker
masugsugat iti makaipas a ngayemngem
dagiti padana a pasahero!
naimbag a kanitoyo amin, kakabsat
bendisionannakayo koma ti kangatuan
adtoy ti tinapay a namasa iti ebanghelio
siaayatkami a mangibinglay kadakayo
ta ti parabur agubbog nga awan sarday
iti tunggal pirsay ti kapitulo ken bersikulo
ket ti ima ti Ama ti mangaywan
itoy a panagdaliasatyo
iburayyo koma ti adda kasdakayo
ta agsubli daytoy iti maminsangapulo
kappia ti Dios ti ibatimi
adtoy ti sobre ti salakan…
adu dagiti nakabatbati ken nakatukno iti atang
pinagpleteda ti nakunes a sobre!
(ngem agluganto latta ti pater noster
iti kanto a pagidissaagan ti drayber
ta urayenna sumaruno a biahe!)

SAMIWENG

Kantaen manen ‘toy agpaparaw a karabukob ti samiweng
A naputar kadagiti nasipnget a kalsada ti siudad.
Manon a palasio ti tinapatak a nagpikapikan ‘toy rikna
A nangipatayabak iti duayya ‘toy kullapit a barukong?
Ngem, ay, maregmeg latta ti grasia iti mapirpirsay payen a supot!
Maluktan ketdi dagiti tawa ti napagsisilpo a rukapi a yero
Tunggal kurengrengek ti samiweng iti agkuplaten a gitara
Ket mayula dagiti mayang-angin a kararua nga agbirbirok met
Iti banga ti balitok iti murdong ti bullalayaw.
Ngem kas kalawag ti pulpito dagiti annak ni Midas: agsangsangit
Dagiti tipping a malukong iti an-anayen a panganan-pagturogan!
No koma ti ruangan a landok ti maluktan iti lamuyot-ayug
‘Toy barukong, agrimat la ketdi dagiti lesseb a mata
Ti ubing a namnama nga agkunkunnot iti inangin a mamador!
Ketdi, di agkettang dagitoy ramay a mangkurengreng
Iti kuerdas- ipatayabko latta dagiti maputar nga ayug
Uray agpaparawto payen ‘toy karabukob ken agrengngaten ti puso.
Ammok, maurayko ti bisibis a mangpalam-ek
Iti nadagaang nga agsapa iti muging dagiti bulong-apatot!
(Ta adda kaniak dagiti sariugma da tatang!)

SIPSIPUTAK DAGITI TUMATAYAB

Adda latta ti imatang kadagiti sanga
Dagiti silalamolamo a kayo: sipsiputak dagiti tumatayab
No pagturonganda kalpasan ti makauram nga aplaw
Ti angin. Agpaabagatanda kadin?
Wenno sumurotda kadagiti kurarapnit
Nga agbayanggudaw iti sumipnget?
Ngem diak maawatan ti riknak no maminsan
Ta sumrek iti panunotda ‘toy isip: ahhh…
Agkalkallautangda kadagiti disierto
A puso ti daga; sumsumgiab dagiti dapanda
Nga agsapsapul naimeng a pagumokanda!
Ket inton ibbatak ida iti panunotko, diak metten ida masirayan
(Agtagtagainepak kadi no kasta a sipsiputak ida?)
Ti laengen naangrag a kayo ti napatak
Dagiti agar-arasaas a samiweng, nagpukawda payen!
Ngem diakto latta kauma ti mangsiput
Kadagiti umay-pumanaw a tumatayab iti imatangko
Ta apaman nga agarbis iti puso ti tao
Agungar ti silalamolamo a kayo, agtitiponto ditoy
Dagiti tumatayab a mangibbet iti ayug
Iti amin a suli ti aganges-anges ita a lubong!